اموال اشخاص همانند جان آنها محترم است و هر کس به‌نحوي به مال ديگري تعرض کند، در قالب جرم‌هاي مختلف مالي قابل تعقيب خواهد بود. يکي از جرايم عليه اموال و مالکيت، سرقت است که در اين نوشتار جرم سرقت تعزيري را مورد بررسي قرار خواهيم داد.

بر اساس ماده 267 قانون مجازات اسلامي مصوب سال 1392، سرقت عبارت از ربودن مال متعلق به غير است. ربودن به معناي دست‌‌درازي بر مال و منتقل کردن آن از جايي به جاي ديگر است بنابراين سرقت فقط بر اموال منقول صدق مي‌‌کند. چيزي که ربوده مي‌‌شود بايد مال باشد. مال يعني هر چيزي که ارزش اقتصادي داشته باشد و عرفا و شرعا قابل نقل و انتقال باشد. به گزارش مهداد، تحقق جرم سرقت منوط به اين است که مال ربوده‌شده متعلق به ديگري باشد و تصاحب مالِ بدون صاحب، سرقت محسوب نمي‌‌شود.

سرقت در دسته‌بندي اوليه به سرقت حدي و سرقت تعزيري تقسيم‌ مي‌‌شود. سرقت حدي نوعي از سرقت است که تحقق آن منوط به 14 شرط مندرج در ماده 268 قانون مجازات اسلامي است و در‌صورتي‌که حتي يکي از شرايط چهارده‌گانه سرقت حدي وجود نداشته باشد، سرقت از نوع غيرحدّي يعني سرقت تعزيري خواهد بود.

بر اساس ماده 268 قانون مجازات اسلامي، «سرقت در صورتي که داراي تمام شرايط زير باشد موجب حد است: شيء مسروق شرعاً ماليت داشته باشد؛ مال مسروق در حرز باشد؛ سارق هتک حرز کند؛ سارق مال را از حرز خارج کند؛ هتک حرز و سرقت مخفيانه باشد؛ سارق پدر يا جد پدري صاحب مال نباشد؛ ارزش مال مسروق در زمان اخراج از حرز، معادل چهار و نيم نخود طلاي مسکوک باشد؛ مال مسروق از اموال دولتي يا عمومي، وقف عام يا وقف بر جهات عامه نباشد؛ سرقت در زمان قحطي صورت نگيرد؛ صاحب مال از سارق نزد مرجع قضايي شکايت کند؛ صاحب مال قبل از اثبات سرقت سارق را نبخشد؛ مال مسروق قبل از اثبات سرقت تحت يد مالک قرار نگيرد؛ مال مسروق قبل از اثبات جرم به ملکيت سارق درنيايد و نيز اينکه مال مسروق از اموال سرقت‌شده يا مغصوب نباشد.»

سرقت تعزيري خود اقسام مختلفي دارد که بسته به نحوه‌ ارتکاب جرم، مجازات آن نيز متفاوت است.

مطابق ماده‌ 652 قانون مجازات اسلامي بخش تعزيرات قانون مجازات اسلامي مصوب سال 1375 «هرگاه سرقت مقرون به آزار باشد يا سارق مسلح باشد به حبس از سه ماه تا 10 سال و شلاق تا 74 ضربه محكوم مي‌شود و اگر جرحي نيز واقع شده باشد، علاوه بر مجازات جرح به حداكثر مجازات مذكور در اين ماده محكوم مي‌شود.» 

در خصوص اين نوع سرقت چند نکته قابل توجه است؛ هر نوع عملي که عرفا صدقِ اذيت کند، آزار محسوب مي‌شود و ضرورتي ندارد که حتماً جراحتي نيز وارد شود. اگر در حين سرقت مقرون به آزار، جراحتي نيز وارد شود، علاوه بر مجازات سرقت، مجازات جراحت نيز بر سارق تحميل مي‌شود. تحقق سرقت مقرون به آزار منوط به اين است که آزار در حين سرقت و قبل از خروج از صحنه سرقت، رخ داده باش�