بحث تبليغات غيرمجاز از سوي اپراتورهاي تلفن‌همراه بارها مطرح و هميشه نيز از سوي مسئولان و کارشناسان نيز اعلام شده که تبليغات بدون اجازه کاربران غيرقانوني است. با افزايش شرکت‌ها و تب عرضه خدمات‌شان به مردم، کار تبليغات از روي بيلبوردهاي تبليغاتي در سطح شهر به تلفن‌هاي همراه کشيده شد که متاسفانه پس از مدتي منجر به ايجاد مزاحمت و متحمل‌شدن هزينه‌هايي براي افراد جامعه شد.
به همين منظور چندي پيش سازمان تنظيم مقررات و وزارت فناوري اطلاعات سامانه 195 را فعال کرد و از افراد خواست هر شماره تلفني را که به منظور تبليغات براي آنها مزاحمت ايجاد کرده است، به اين سامانه معرفي کنند. اما اشکالي که در اين سامانه وجود دارد اين است که در ابتدا پيامکي ارسال مي‌شود که به شما قالب پيامک ارسالي را آموزش مي‌دهد. نخستين‌بار که شماره را وارد کنيد، پيامکي دريافت خواهيد کرد تحت عنوان اين‌که قالب را رعايت نکرديد، در صورتي که شما مطابق آنچه در پيامک ارسال شده است، عمل کرديد براي بار دوم همان شماره را به شکل قبلي ارسال مي‌کنيد و اين‌بار در يک پيامک به شما اطلاع داده مي‌شود که درست عمل کرديد و درنهايت درخواست شما ثبت خواهد شد.
اين‌بار هم مجيد حقي، معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي اعلام کرده، تبليغات تلفني از سوي اپراتورها برخلاف مقررات است. مجيد حقي گفته است: «ايجاد مزاحمت براي مشترکان به صورت پيامکي يا صوتي مخالف حفظ حقوق مشترکان است و اپراتورهاي ارايه‌کننده خدمات ارتباطي به هيچ عنوان مجاز نيستند آن را انجام دهند و اپراتورها موظف هستند تبليغات تلفني خود را متوقف کنند.»
همچنين معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي اعلام کرده چنانچه مشترکان با چنين مواردي مواجه شدند با شماره 195 تماس بگيرند يا شکايات خود را از طريق سايت www,195.ir با سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي مطرح کنند. متولي پيگيري اين موضوع سازمان بازرسي کل کشور است. بهترين روش براي پيگيري اين است که افراد متضرر مي‌توانند از اپراتور خاطي در سايت سازمان تنظيم مقررات و به سامانه 195، طرح و ثبت شکايت آن‌جا شکايت کنند.
اما مشکلي وجود دارد و آن هم اين است که مردم نمي‌دانند اين اپراتور مربوط به کدام شرکت فراهم‌کننده است. بايد ابتدا اين موضوع مشخص شود. متاسفانه افراد توانايي ندارند که بتوانند اين موارد را بررسي کنند، زيرا اين توضيحات در آن سامانه قيد نشده يا شايد من نتوانستم تابه‌حال چنين توضيحاتي را ببينم و نکته‌اي که از همه چيز مهمتر است اين‌که کارشناساني که در 195 مشغول به کار هستند، آن‌طور که بايد اطلاعات دقيقي در اين حوزه ندارند يا به بيان صريح‌تر اپراتورهايي که در آن‌جا مسئول پاسخگويي به مردم هستند، اپراتورهاي مسلطي نيستند و صرفا فقط مي‌توان به اين سامانه مراجعه و اقدام به ثبت شکايت‌ها کرد.
تبليغات آزاردهنده
اپراتورها يا همان گردانندگان تلفن همراه در ايران اگر در يک چيز مشترک باشند، تبليغات فراوان، آزاردهنده و اجباري‌اي است که روزانه براي مشترکان فرستاده مي‌شود. به سخن ديگر، گوشي تلفن همراه مشترکان تبديل به بيلبوردهاي تبليغاتي رايگان اپراتورها شده است؛ آن هم درحالي‌که شما براي کمترين و کوچکترين خدمات اين اپراتورها، بهاي آن را مي‌پردازيد. بهايي که سودي فراوان نصيب اپراتورها مي‌کند.
براي فرار و دوري از اين تبليغات آزاردهنده، ظاهرا راه‌هايي وجود دارد. راه‌هايي که همه اين اپراتورها معرفي کرده‌اند و بيشتر مشترکان تلفن‌هاي همراه هم بارها و بارها آنها را آزموده، اما کمترين نتيجه‌اي نگرفته‌اند. يکي از اين راه‌ها، وارد کردن کدهاي دستوري لغو تبليغات است. شيوه ديگر، تماس تلفني با بخش خدمات اپراتورها و درخواست شفاهي است.
در هر دو شيوه، به شما اطمينان داده مي‌شود که طي 24 يا 48 ساعت آينده، ديگر براي شما تبليغات فرستاده نمي‌شود. وعده‌اي پوچ که هرگز عملي نمي‌شود.حتي به تازگي برخي از اپراتورهاي تلفن همراه شيوه تازه‌اي را به کار گرفته‌اند و آن، نشان داده شدن پيام‌هاي تبليغاتي‌شان هنگام برقراري تماس تلفني شماست، يعني زماني که به دوست، همکار يا هر شخص و نهاد ديگري زنگ مي‌زنيد، به محض برقراري ارتباط، يک پيام تبليغاتي روي صفحه تلفن‌همراه‌تان نشان داده مي‌شود و تا پايان مکالمه، همچنان مزاحم جدي شماست.
تبليغات اين بسته‌ها و خدمات حاشيه‌اي درحالي است که بيشتر اپراتورها باوجود ادعاهاي فراوان، همچنان در بسياري از موارد از ارايه آنتن‌دهي مناسب براي يک تماس ساده تلفني، ناتوانند. براي نمونه خطوط ايرانسل در چند ماه گذشته با قطعي‌هاي مکرر فراوان روبه‌رو بوده است؛ دست‌کم در چندين استان که نگارنده و ديگر دوستان و آشنايان ايرانسلي‌اش حضور داشته‌اند و پيگيري اين قطعي‌هاي آنتن، هر بار با يک توجيه غيرمنطقي از سوي کارشناسان اين اپراتور همراه بوده است. به‌‌هرحال انتظار مي‌رود اپراتورهاي تلفن همراه، به جاي اين همه ادعاها و تبليغات پردبدبه، به حقوق نخستين و ساده کاربران‌شان به ديده احترام بنگرند.
براي تبليغ اجازه بگيريم
تفاوت اذن و اجازه در حقوق، اذن رخصت قبل از عمل است و اجازه رخصت بعد از عمل است. به‌عنوان مثال در ايميل‌ها اتفاقي که مي‌افتد اين است که ما در تبليغات اين اجازه را به خود مي‌دهيم که اول تبليغ محصول را بکنيم و در زير يک لينک بسيار کمرنگ مي‌گذاريم که اگر نمي‌خواهي دريافت کنيد، غيرفعال کنيد. البته اين اتفاق در گذشته نمي‌افتاد و به‌تازگي لينک غيرفعال کردن هم اضافه شده است و اين خود پيشرفت در اين زمينه را نشان مي‌دهد.
در بسياري از خدمات به‌طور مثال تبليغ از طريق تلفن‌همراه همين امروز در دنيا سيستم اذني را پياده کرده‌ايم، يعني ما نمي‌توانيم پيامک بزنيم به کسي و انتهاي آن بنويسيم که اگر مي‌خواهي لغو کني فلان شماره را وارد کن. اين سيستم اذني است، اما نبايد اين‌گونه باشد، حق ارسال اصلا وجود ندارد، حتي به نحوي که سيستم لغو براي آن بگذاريد. در همان زمان که سيم‌کارت توسط فرد خريداري مي‌شود، بايد اين اجازه را از طرف بگيريم با اين منظور که حق دارم براي‌تان پيامک تبليغي بفرستم؟ حتي اگر اجازه دادند هم در اين زمان بايد سيستم لغو امکان‌پذير باشد. ارايه‌دهنده سرويس به‌طور مستقيم در ارتباط است با کسب‌و‌کاري که آن سرويس را مستقيم ارايه مي‌دهد. البته امکان مراجعه کسي که براي جبران خسارت مي‌رود، به فرد مقصر اصلي امکان‌پذير است.
